Arabisch.nu

Al-Qaida الــقــَـاعــِـدة

By khaled ( September 12, 2012 at 04:32) · Filed under Actualiteiten

Arabische actualiteiten 6

Al-Qaida is veel in het nieuws. Het is onnodig de betekenis in de context waarin het begrip in de media wordt gebruikt uit te leggen. Het is wel aardig de taalkundige kant ervan eens nader te bekijken. Het woord wordt in de kranten op verschillende manieren gespeld.
Nederlands	uitspraak	Arabisch
basis, fundament, sokkel, voetstuk regel criterium base (chemisch) basis (militair)ev/mv	qàà-3i-da / qa-waa-3i-doe	قـــاعــِـدة \ قــواعــِـدُ
zitten, plaatsnemen nalaten, afzien inactief zijn	qà-3a-da	قــَـعــَـدَ Stam I (grondstam)

Nu eerst de afleidingen قــاعــِـدة \ قـــواعــِـدُ
De betekenis: basis, fundament, sokkel, voetstuk
De basis van een driehoek	qàà-3i-da-to moe-thel-le-thin	قـــاعــِـدةُ مــُـثــَـلــَّـثٍ
De huizen hebben betonnen fundamenten.	lil-boe-joeoe-ti qa-waa-3i-doen min el-baa-Toeoen	لـِلـبـُـيـُوتِ قــواعــِـدٌ مــِـنْ الــبــاطــون

De betekenis: regel (bijvoorbeeld grammaticale regels)

grammatica (regels) van de Arabische taal

ki-tee-boe qa-waa-3i-di el-loe-ġa-ti

el-3a-ra-biej-ja

كــِـتــابُ قــواعــِـدِ الـلــُّـغــَةِ الــعــَـرَبــِيــَّـةِ

een verkeersregel

qàà-3i-da-to moe-roeoe-rin

قــاعــِـدةُ مــُـرورٍ

De betekenis: basis (kampement)
legerbasis (militair)	qàà-3i-da-toen 3as-ke-riej-ja	قــاعــِـدةٌ عــَـســْـكــَـريــَّـةٌ

NB: een veel gebruikt synoniem voor قــاعــِـدة is أســاس \ أُســُـس (ev/mv); dus ook:
betonnen fundamenten	´oe-soe-soen min el-bee-Toeoen	أُســُـسٌ مــِـنْ الــبــاطــون

Betekenissen van het werkwoord قــَـعــَـدَ zijn ´zitten´, ‘nalaten’, ‘afzien’ en ‘ inactief zijn’. Enkele afleidingen bij deze betekenissen zijn:
zetel (bijvoorbeeld in een bestuursorganisatie of parlement) vestigingsplaats makkelijke stoel of fauteuilev/mv	meq- 3a-d / me-qaa– 3i-doe	مـَــقــْـعــَـد \ مــَـقاعــِـدُ
De partij heeft vijf zetels in het parlement.	lil-hiz-bi cham-soe me-qaa– 3i-din fiel-bar-la-mee-ni	لـِـلــحــِـزْبِ خــَـمــْـسُ مــَـقــاعــِـدٍ في الـبــَـرْلــَـمــانِ
zittend, gezeten zijn inactief zijn(actief deelwoord)	qàà-3i-d	قــاعــِـد
werkeloos	qàà-3i-doen 3an el-3a-me-li	قــاعــِـدٌ عــَـنْ الــعــَـمــَـلِ

Een afleiding van قــَـعــَـدَ in de vorm van een andere stam is:
met pensioen zijn zich afzijdig houden	ta-qaa– 3a-da	تــقــَـاعــَـدَ Stam 6 (reflexief van stam 3)
pensioen	ta-qaa– 3o-d	تــَـقــَـاعــُـد
gepensioneerd (de) gepensioneerde	moe-ta-qaa– 3i-d	مــُـتــَـقــَـاعــِـد