Suezkanaal قــَـنــَـاة ُ الــســِّـوَيــْـسِ
Arabische actualiteiten 11
Suezkanaal قــَـنــَـاة ُ الــســَّـوَيــْـسِ
In dit stukje gaat het om het woord kanaal. Dit Nederlandse woord en de woorden voor kanaal in het Arabisch, قَــَـنــَـاة en قَــَـنــَـال , hebben een verrassende overeenkomst. De eerste gedachte die opkomt is dat de Arabische woorden wel leenwoorden zullen zijn. Etymologische naspeuringen in diverse woordenboeken leverde het volgende op: onze Van Dale geeft aan dat het Nederlandse woord kanaal teruggaat op het Franse canal; de Franse encyclopedie Petit Larousse geeft als oorsprong de Latijnse woorden canalis en canna. Canalis zou een afleiding zijn van cana, dat riet betekent. Het eerste betekent pijp, goot, kanaal. Het tweede riet. De Engelse Online Etymology Dictionary gaat verder terug en maakt ook de cirkel naar het Arabisch rond. Canna gaat terug op het Griekse kanna dat riet betekent. Er is mogelijk een verwantschap met het Assyrische qanu dat riet en buis betekent. Daarnaast worden het Hebreeuwse qaneh en het Arabische qanah genoemd. Terug naar de twee Arabische woorden قَــَـنــَـاة en قَــَـنــَـال . Het eerste blijkt een al zeer lang bestaand woord binnen de Semitische taalgroep te zijn. De brede betekenis van het woord (zie hier onder) ondersteunt dit. Het tweede is mogelijk een leenwoord uit modernere tijden. Overigens is dit laatste pure speculatie. Alleen taalkundig onderzoek kan hier nader antwoord op geven. |
Nederlands |
uitspraak |
Arabisch |
||
kanaal:
|
qa–naa |
قَـــنـــاة |
||
graven |
qan-naa |
قَـــنّـــى Stam II (verheviging/doen gebeuren) |
||
waterweg |
qa-naa-toe mèè-‘i-jè |
قَـــنـــاة مـــائـِــيَّـــة |
||
Suezkanaal |
qa-naa-toe as-soe-wie-s |
قَـــنـــاة الــسُّـــوَيْـــسِ |
||
Buis van Eustachius |
qa-naa-toe ‘aus-tèè-kie-wès |
قَـــنـــاة أوسْـــتـــاكـــيـــوس |
||
op het tweede net (radio, tv) |
fie qa-naa-ti ith-nejn |
فـــي الــقَـــنـــاة الــثــَّـانــِـيــَـة |